O zaparciu mówimy, kiedy defekacja przytrafia się nam mniej niż dwa razy tygodniowo. Problem dotyczy 20 – 30 procent populacji i zdecydowanie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Na zaparcia cierpią także osoby starsze oraz pacjenci z ograniczoną zdolnością poruszania się.

Zmiana właściwego rytmu wypróżnień powinna skłonić nas do przyjrzenia się kilku czynnikom. Pierwszym z nich jest dieta. Powinna być bogato resztkowa, czyli zawierać surowe warzywa, owoce oraz pokarmy obfitujące w błonnik: pieczywo razowe, otręby, brązowy ryż, kasze, siemię lniane i ciemne makarony. Gotowana fasola, suszone śliwki, rodzynki i orzechy są ponadto bogatym źródłem rozpuszczalnego błonnika. Naturalnym środkiem przeczyszczającym jest również sok cytrynowy i przetworzone mleko (kefir, jogurt). W podobny sposób działa także kawa.

Błonnik to substancja, która reguluje właściwy rytm wypróżnień. Jego działanie polega na przyspieszeniu perystaltyki jelit, zwiększaniu masy stolca oraz usuwaniu z organizmu toksyn. To właśnie dzięki niemu odczuwamy sytość – pektyna i celuloza pęcznieją w żołądku. Pochłaniając wodę błonnik zmiękcza masy kałowe. Wpływa także na rozwój korzystnych bakterii w jelitach i obniża ciśnienie krwi. W przypadku zaparć zalecana dzienna ilość błonnika wynosi ok. 60 gram dziennie.

Dyskomfort wynikający z zaparć zwiększa nadmierne spożycie białego pieczywa, słodyczy, białego ryżu, zbyt mocnej herbaty, napojów gazowanych i ciężkostrawnych potraw smażonych. Na kłopoty z zaparciami wpływa również stres – zwłaszcza długotrwały. Dodatkowo problemy narastają w przypadku niesystematycznego wysiłku fizycznego.  Łapczywe połykanie jedzenia i brak regularności w spożywaniu posiłków także są niekorzystne. Osoby ze skłonnością do zaparć koniecznie powinny pracować nad rytmiką i spokojnym jedzeniem – co wpływa nie tylko na wyregulowanie pracy jelit, ale również pomaga w walce z otyłością. Aby pomóc organizmowi trzeba pamiętać o odpowiednim nawadnianiu organizmu – zaleca się picie minimum dwóch litrów płynów dziennie, może to być woda mineralna i herbaty ziołowe.

Warto także pamiętać o odpowiednich nawykach, związanych z dłuższymi pobytami w toalecie: jelito najaktywniejsze jest rano, dlatego dobrze zarezerwować ten czas na spokojne wypróżnienie. Hamowanie naturalnego odruchu może wpływać na powstawanie problemu, prowadząc do tzw. zaparć nawykowych – tym bardziej warto wypracować właściwy rytm wypróżnień i nie ulegać porannemu pośpiechowi.

Autor: Aleksandra Rak