Początek choroby występuje zwykle po 65 roku życia. Ze względu na postępującą degenerację komórek mózgu w pierwszej kolejności obserwujemy utratę pamięci świeżej, potem dochodzą kłopoty z orientacją czasoprzestrzenną, pogłębiają się zaburzenia osobowości, zawodzą procesy myślenia. Chory staje się agresywny, ma różne urojenia i nie poznaje najbliższych. Zmianom otępiennym mogą towarzyszyć objawy neurologiczne, spośród których najczęstszym jest tzw. zespół parkinsonowski – spowolnienie psychoruchowe, zaburzenia mimiki twarzy i sztywność mięśni. W ostatnim stadium chory wymaga stałej, całodobowej opieki, gdyż nie jest w stanie samodzielnie wykonać nawet najprostszych czynności.

Przy ustalaniu rozpoznania choroby bierze się pod uwagę wywiad, informacje zebrane od rodziny i opiekunów, wyniki badania neurologicznego i neuropsychiatryczego, a także badania dodatkowe w tym badania neuroobrazowania. Wiele badań ma na celu wykluczenie innych schorzeń mogących wywoływać podobne zaburzenia pamięci i otępienie.

Niestety, dotychczas nie znaleziono leku cofającego lub chociaż zatrzymującego postęp choroby. Leczenie farmakologiczne koncentruje się na objawowym leczeniu zaburzeń pamięci i funkcji poznawczych. Leczenie warto rozpocząć już po pierwszych objawach, co z kolei pozwoli nawet o dwa lata przedłużyć samodzielne funkcjonowanie chorego. Duże znaczenie ma też leczenie niefarmakologiczne, działania edukacyjne i właściwa pielęgnacja chorych oraz wsparcie rodzin.

Istnieje również szereg czynników pozwalających zapobiegać rozwojowi choroby Alzheimera. Są to:

• Podejmowanie czynności intelektualnych (np. gra w szachy lub rozwiązywanie krzyżówek, zagadek itp.);
• Regularne ćwiczenia fizyczne;
• Utrzymywanie regularnych relacji społecznych; 
• Dieta śródziemnomorska bogata w warzywa, owoce i z niską zawartością nasyconych tłuszczów uzupełniona w szczególności o:
  • Witaminy z grupy B^, a zwłaszcza w kwas foliowy
  • Kwasy tłuszczowe omega-3
  • Warzywne i owocowe soki
  • Wysokie dawki witaminy E
• Niektóre przyjmowane przewlekle leki (statyny, NLPZ, HTZ).

Autor: mgr farm. Aleksandra Rak