Schizofrenia jest chorobą psychiczną, dotykającą około 1% populacji krajów wysoko rozwiniętych. Ze względu na niezwykłe objawy, długotrwały przebieg i społeczne konsekwencje tego schorzenia, schizofrenia uważana jest za najpoważniejszą chorobę psychiczną.

Schizofrenia, jak i pozostałe choroby psychiczne uważane są za wstydliwe i niebezpieczne, osoby chore natomiast bywają dyskryminowane. Często nie przyznają się do swojej choroby, z obawy o utratę pracy, przyjaciół czy też pozycji społecznej. Tymczasem odpowiednie leczenie i wsparcie ze strony bliskich daje możliwość względnie normalnej egzystencji w społeczeństwie. Istnieje kilka skutecznych metod terapeutycznych, dzięki którym życie schizofreników staje się mniej uciążliwe.

Optymalne wyniki leczenia otrzymuje się poprzez skojarzenie kuracji farmakologicznej z psychoterapią i socjoterapią. Przebieg choroby w dużej mierze zależy od rodzaju podjętego leczenia, współpracy chorego oraz stosunku otoczenia i rodziny.

Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków neuroleptycznych. Odkrycie tej grupy medykamentów było prawdziwą rewolucją w leczeniu schizofrenii. W porównaniu z niewielkimi efektami wcześniejszych terapii, w czasie leczenia neuroleptykami u wielu chorych stosunkowo łatwo ustępują objawy psychozy. Nazwano je więc lekami przeciwpsychotycznymi. Są one do dziś podstawowymi lekami stosowanymi w leczeniu schizofrenii. Dodatkowo, w celu uzupełnienia terapii, w zależności od chorób współistniejących stosuje się leki przeciwlękowe, przeciwdepresyjne i normotymiczne (tzw. stabilizatory nastroju).

Leczenie neuroleptykami jest długotrwałe, u niektórych pacjentów istnieje zaś potrzeba przyjmowania ich przez całe życie. Niestety, farmakoterapia nie zapobiega całkowicie nawrotom choroby, jednakże korzystnie wpływa na przebieg schorzenia: wydłuża okresy remisji, poprawia stan zdrowia w okresie między nawrotami i łagodzi objawy ewentualnych kolejnych rzutów choroby.

Leczenie farmakologiczne powinno rozpocząć się jak najwcześniej, o ile postawiona diagnoza jest ostateczna, a inne schorzenia psychiczne są wykluczone. Wczesne rozpoczęcie leczenia skraca czas trwania pierwszego epizodu choroby, poprawia odległe rokowanie, a ponadto często zapobiega leczeniu szpitalnemu.

Psychoterapia i socjoterapia mają na celu poprawię samooceny pacjenta, jego funkcjonowania w społeczeństwie i zwiększenie świadomości choroby. Terapii tego rodzaju poddawani są nie tylko pacjenci, ale także ich bliscy, ponieważ choroba znacząco wpływa na środowisko schizofrenika.

Autor: mgr farm. Aleksandra Rak