Chirurgia onkologiczna jest najstarszą metodą leczenia nowotworów. Choć znana jest ona już od tysięcy lat, to ciągle intensywnie się rozwija. Celem zabiegu chirurgicznego jest wycięcie guza wraz z niewielką ilością otaczających go zdrowych tkanek. Zakres wyciętych tkanek zależy od rodzaju nowotworu i wielkości guza. Nowością ostatnich lat są zabiegi oszczędzające, bez rozległego wycinania tkanek, np.: w raku krtani, piersi, kości i odbytnicy. Dostępne są również metody mikrochirurgiczne, laparoskopowe oraz z użyciem specjalnych sond, które umożliwiają mniej inwazyjne interwencje chirurgiczne.

Chirurgia zaawansowanych postaci nowotworów polega na usunięciu guza w celu przywrócenia prawidłowego funkcjonowania danego narządu, umożliwienia zastosowania innej formy leczenia (np. po wycięciu guza wdraża się chemoterapię) lub ograniczenia niekorzystnych skutków związanych z uciskiem guza na otaczające tkanki.

W przypadku nowotworów inwazyjnych (tj. będących w stadium zaawansowania, w którym może dojść do tworzenia się przerzutów za pośrednictwem krwi i limfy) leczenie chirurgiczne jest zazwyczaj częścią leczenia skojarzonego. W takim przypadku, oprócz wycięcia guza, stosuje się radioterapię lub chemioterapię. Postępowanie takie ma na celu zwiększenie skuteczności leczenia oraz ograniczenie skutków niepożądanych terapii.

Dodatkowo w przypadku większości nowotworów wymagane jest usunięcie regionalnych węzłów chłonnych, co ma wpływ na rokowanie zarówno co do wznowienia zmiany miejscowej jak i odległych przerzutów nowotworowych.

Chirurgia onkologiczna obejmuje również rekonstrukcję ciała w miejscu usunięcia guza: np. odbudowa piersi i odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego.

Autor: mgr farm. Aleksandra Rak