Odtlenowana krew z organizmu transportowana jest żyłami do serca, a następnie do płuc, gdzie jest ponownie zaopatrywana w tlen. Pokonując tę drogę, krew z dolnych partii ciała musi płynąć „pod górę” przy niewielkim ciśnieniu panującym w żyłach. Osłabienie tkanki łącznej, brak ruchu, zmiany hormonalne, nadwaga i zaawansowany wiek to czynniki, które powodują, że z biegiem czasu ścianki żył rozszerzają się, przez co żylne ciśnienie krwi jeszcze bardziej się obniża, a siła tłocząca staje się coraz mniejsza. Następstwem tego  są utrudnienia w transporcie zwrotnym krwi i dolegliwości w postaci żylaków. Stan ten, nieleczony przez dłuższy czas, może doprowadzić do powstania owrzodzeń na powierzchni skóry – szkodliwe produkty przemiany materii nie mają możliwości przedostania się „w górę” i uszkadzają otaczające tkanki. Skutki mogą być bardzo niebezpieczne, im wolniej przepływa krew, tym łatwiej następuje gromadzenie się płytek krwi tworzących skrzepliny. Rośnie wówczas ryzyko zawału serca, zatoru płuca lub udaru mózgu.

Najczęściej występowanie żylaków uwarunkowane jest genetycznie. Jeśli w Twojej najbliższej rodzinie są przypadki żylaków, masz duże szanse na to, że Ty też na nie zachorujesz. Siedzący tryb życia, praca w pozycji stojącej, nadwaga, palenie papierosów to kolejne ważne przyczyny przewlekłej niewydolności żylnej. Powstawaniu żylaków sprzyjają również zbyt częste gorące kąpiele, nadużywanie sauny, płaskostopie a także ciąża i przebyta kuracja hormonalna. Często żylaki pojawiają się po przebytym zapaleniu żył głębokich i zakrzepicy.

Niestety, dolegliwości związanych z powstawaniem żylaków nie można całkowicie wyleczyć, można jednak zahamować rozwój choroby. Przede wszystkim przyjrzyj się pozycji ciała, którą najczęściej przybierasz w ciągu dnia.

Jeżeli w pracy musisz stać, przestępuj w miejscu z nogi na nogę i co pewien czas przenoś ciężar ciała z palców na piętę i odwrotnie, a co godzinę wykonaj choćby kilka przysiadów.

Jeśli pracujesz siedząc, staraj się często zmieniać pozycje, poruszaj stopami, co jakiś czas wstań i pospaceruj, unikaj zakładania nogi na nogę. Możesz też wykonywać następujące ćwiczenie, uaktywniające krążenie żylne: usiądź na krześle tak, aby jego krawędź nie uciskała żył, wyprostuj nogi, na przemian unoś stopy w górę a następnie opuszczaj na dół. Dobierz sobie wygodne krzesło, tak by siedzisko nie uciskało na uda, a stopy nie mogły wisieć w powietrzu.

W celu pobudzenia przepływu krwi w kierunku serca zalecane jest spanie w pozycji z uniesionymi nogami np. przez podłożenie pod nogi poduszki. Nie podnosimy nóg zbyt wysoko, kilkanaście centymetrów wystarczy (powinniśmy czuć poprawę a nie niewygodę).

W ciągu dnia, choć kilka razy po kilka minut spędzaj w pozycji leżącej, z nogami uniesionymi do góry powyżej linii serca (np. opartymi o ścianę na wysokości 30-40 cm) albo unieś nogi pod kątem prostym, oprzyj je o ścianę i wytrzymaj tak 2 minuty.

Autor: mgr farm. Aleksandra Rak